Bunkry przeciwlotnicze na Olszynce (Walddorf)
Na wielu forach dyskusyjnych, jak również w publikowanych artykułach, poruszano wielokrotnie temat bunkrów przeciwlotniczych na Olszynce. Zastanawiano się, dlaczego wśród ogródków działkowych, powstały aż dwa zespoły bunkrów.
Dla przypomnienia chodzi o lokalizację :
1. pomiędzy ulicami Miodową i Sierpową
2. w kwadracie ulic Bratki, Listki, Bluszczowa, Zuchów.
Pomimo analizy różnych wersji, sprawa nie została do końca wyjaśniona.
Według moich sprawdzeń i dociekań, prawdopodobny jest następujący scenariusz:
a/ oba zespoły bunkrów zbudowane zostały latem 1944 roku
b/ mamy do czynienia w obu przypadkach z budowlami przeciwlotniczymi, które dawały schronienie mieszkańcom Olszynki (Walddorf), w czasie nalotów alianckich.


Rok 1944, to wielki exodus ludności z Prus Wschodnich. Setki tysięcy uciekinierów przybyło drogą morską do Gdańska. Kolumny zaprzęgów konnych z resztkami dobytku, docierały do miasta drogą lądową. Wielu z nich, po krótkim postoju w Gdańsku, udawało się w dalszą drogę na Zachód. Większść jednak pozostała w mieście, nie mając sił do dalszej podróży lub czekając na dogodny transport morski do Niemiec. Z opowiadań zaprzyjaźnionego i żyjącego obecnie w północnych Niemczech mieszkańca Walddorf (Olszynka) wynika, iż liczba ludności tej dzielnicy, wzrosła w tym czasie wielokrotnie. Wszystkie obiekty, nadające się do zamieszkania (domy, altany) były zajęte. Wydano nakaz, który nakładał obowiązek zgłaszania każdego, wolnego lokalu. Do mieszkańców Walddorf, zgłaszali się uciekinierzy z urzędowymi nakazami dokwaterowania. Dla ochrony właśnie tych ludzi, powstały w krótkim czasie te dwa zespoły bunkrów.



Trzy kolonie działkowe na Olszynce (Walddorf) to: Sonnenland, Morgenrote, Erdenglück.
Zatrzymajmy się na krótko, na przedwojennej mapie Olszynki, na której wyraźnie widać, że każda kolonia miała ogólnodostępny dla każdego plac tzw. Spielwiese. Mieściła się tam świetlica, gdzie można było spotkać się i porozmawiać przy kuflu piwa. Tuż obok, znajdował się plac zabaw dla dzieci. W miejscu zaznaczonym numerem 1 i 2 zbudowano bunkry przeciwlotnicze. Drogą dedukcji, pod numerem 3 należałoby spodziewać się powstania tych samych budowli. Według posiadanych przeze mnie informacji, budowa bunkra została tam zapoczątkowana. Zaczęto składować nawet pierwsze materiały budowlane. Jednak plac ten pozostał pusty i trzeci zespół bunkrów przeciwlotniczych nigdy na Olszynce nie powstał. Bunkry miały służyć mieszkańcom tego rejonu do ochrony przeciwlotniczej. Krótko przed zdobyciem Gdańska przez Rosjan, Opływ Motławy stał się linią obrony. Bunkry przy ulicy Bratki zostały zajęte przez wojsko niemieckie. Atak Rosjan przy użyciu broni pancernej zmusił stacjonujące tam wojsko do przemieszczenia się na teren Dolnego Miasta. Wyżej opisane działania wojenne przyczyniły się do zniszczenia bunkrów prz ulicy Bratki.


Zarówno bunkry, jak i teren do nich przylegający był wspaniałym placem zabaw dla dzieci przez dziesiątki lat. Nastąpił jednak czas, że władze miasta zajęły się uporządkowaniem tego terenu. Stare budowle, ich pozostałości rozebrano, a na wyrównanej ziemi zbudowano nowoczesny plac zabaw, pomiędzy ulicami Sierpową i Miodową. Teren przy ulicy Bratki czeka na zagospodarowanie.
Na Olszynce, przy ulicy Zawodzie, znajduje się jeszcze jeden bunkier o którym już wiele napisano. Powstało wiele hipotez na temat jego przeznaczenia, ale do dnia dzisiejszego brakuje przekonującej odpowiedzi.

Przedstawione zdjęcia pochodzą z amatorskiego filmu należącego do Gerharda Jeske.


Miro